2011 "Το Επέκεινα στην Τέχνη... στη Ζωή..."


ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ* ΣΤΟ ΦΙΛΟ ΜΟΥ
ΤΟΝ ΓΚΟΤΦΡΙΝΤ ΒΙΛΧΕΛΜ

του Φώτη Καγγελάρη
(Το πλήρες κείμενο βρίσκεται στο τέλος του Προγράμματος)


Επικοινωνία
Δημήτρης Μουζακίτης (dimouzakitis@ yahoo.co.uk)
Άντζελα Ρουμπάνη (angrou@gmail.com)
info: allos.empe@gmail.com


ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ


Παρασκευή 6 Μαΐου, 19:30 Εγκαίνια Εικαστικής Έκθεσης.
Διάρκεια έως 24 Μαΐου, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50,
Αίθουσες Ν. Γύζη και Ε. Ιακωβίδη, 1ος όροφος, Είσοδος ελεύθερη
Καθημερινά 10:00 - 20:00 & Κυριακή 10:00 - 14:00



Επιμέλεια: Θεόφιλος Τραμπούλης (Κριτικός Τέχνης)

Επέκεινα: επιστροφή στην πραγματικότητα

Κάθε στοχασμός για το επέκεινα, για ό,τι βρίσκεται πέρα από τα όρια, είναι, στην ουσία, αναστοχασμός για την πραγματικότητα. Κάθε απόπειρα περιπλάνησης στις δύσκολες χώρες που βρίσκονται πέραν των ορίων –η Νέκυια, τα ταξίδια στις Ουτοπίες, η υπέρβαση του σώματος στον Ντε Σαντ – δεν γίνεται παρά για να επιστρέψει ο ριψοκίνδυνος περιηγητής στον τόπο από τον οποίον ξεκίνησε με καινούργια εφόδια που μόνον έτσι θα μπορούσε να έχει αποκτήσει. Από την άποψη αυτή, η τέχνη, ως κατεξοχήν χώρος πέρα από το συμβολικό δεν είναι παρά ένας προνομιακός χώρος για να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα και να την διερευνήσουμε με τη γλώσσα αποκλειστικά των μορφών.


Συμμετέχουν:

Γιώργης Γερόλυμπος, Βαγγέλης Γκόκας, Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Στέλιος Καραμανώλης, Πόλυ Κοκκινιά, Γιάννης Μελανίτης, Ζάφος Ξαγοράρης, Ντόρα Οικονόμου, Αλίκη Παναγιωτοπούλου, Νίκος Παπαδόπουλος, Ηλίας Παπαηλιάκης, Τερέζα Παπαμιχάλη, Τούλα Πλουμή, Μαρία Πολυζωίδου, Γιάννης Σαββίδης, Νάνα Σαχίνη, Κώστας Σαχπάζης, Άγγελος Σκούρτης, Αναστάσης Στρατάκης, Δημήτρης χρηστίδης, Κατερίνα Χρηστίδη, Κώστας Χριστόπουλος,



Ενδεικτικό μέρος του έργου των καλλιτεχνών



All happy IA slice of heaven









Δημήτρης χρηστίδης, All happy I,
σινική σε χαρτί, 29,7x 42 εκ, 2009
Καραμανώλης Στέλιος, A slice of
heaven, 2011, 175x125 εκ
Ακρυλικό σε μουσαμά





under all circumstances

Χωρίς τίτλο







Τούλα Πλουμή
under all circumstances, 2011,
καρμπόν σε χαρτί, 55x75 εκ
Κώστας Χριστόπουλος, Χωρίς τίτλο
160x90 εκ, μικτή τεχνική, 2011
Nada



Sebastian






Βαγγέλης Γκόκας Nada
Ακρυλικό σε χαρτί






Νάνα Σαχίνη, Sebastian, 2007.
Αφρός πολυουρεθάνης, βερνίκι,
ακρυλικό χρώμα και καλάμια μπαμπού.
270Χ170Χ170 εκ










Γιώργης Γερόλυμπος, Ρόδος,
aluminium print, 80 x 80, 2009





Δευτέρα 9 Μαΐου, 20:00 Βραδιά Ποίησης
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50, 1ος όροφος, Είσοδος ελεύθερη


Επιμέλεια - Παρουσίαση Προγράμματος : Λιλή Ντίνα

Το επέκεινα στη ζωή και στην Τέχνη

Η ανθρώπινη σκέψη όταν δεν είναι γραμμική,
περιέχει ένα στοιχείο πίστης. Αυτή η πίστη,
δεν είναι θεολογική, δεν είναι άθεη είναι εκσκαφέας αλήθειας,
ενίοτε και πρόπλασμά της και πάντως σε συνεχή διάλογο μαζί της.
Πάνω σε παρόμοιους δρόμους, πιστεύω, θα βαδίσουν και οι ποιητές ,
«καθ’ύλην αρμόδιοι» να καταθέσουν τις σκέψεις τους, για το
έσχατο όριο και το εκείθεν του.


Ποιητές

Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ

ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ

Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκυτάω τη ζωή
την κατασκοπεύω μηπως καταλάβω
πώς κερδίζει πάντα αυτή
ενώ χάνουμε όλοι εμείς.

Πως οι αξίες γεννιούνται
κι επιβάλλονται πάνω σ'αυτό που πρώτο λειώνει:
το σώμα.

Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας
ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρυνση καμιά
ανασαίνω κι ας είμαι
σε κοντινή μακρινή απόσταση
απ'ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει...

Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδιασμούς
θα εφεύρει η ζωή
ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης
και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας.
Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο'
πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις
τα πετάω.
Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω'
να φεύγουν τα περιττά λέω
να μπω στον ουρανό του τίποτα
με ελάχιστα.


Νάνος Βαλαωρίτης

Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ (απόσπασμα)
( Από την ομώνυμη συλλογή)

Θα συνεχίσω να γράφω και μετά θάνατον;
Έχω γράψει σε ώρα τροπικής θύελλας,
τις παραμονές του θανάτου - κι όταν το πλοίο βυθιζόταν
τραγούδησα στο κατάστρωμα,
κι όταν γκρεμίζονταν οι κολόνες του ναού,
έκρουσα τις φωνητικές μου χορδές με την τελευταία μου πνοή.
Έγραψα σε ώρες διακοπής ρεύματος μες στο σκοτάδι
σε ώρα ψυχικού κλονισμού, παγιδευμένος κάτω
από χαλάσματα χωρίς αέρα κι αντικρίζοντας
εκτελεστικά αποσπάσματα δικτατοριών.
Έγραψα σ' εκκωφαντικές συναυλίες σκληρού ροκ
και στο κρεβάτι μου όταν κοιμόμουνα:
Τώρα χρειάζομαι μόνο χαρτί και καλαμάρι
να συνεχίσω να γράφω στον αιώνα τον άπαντα.
Μα που θα βρω χαρτί και καλαμάρι στον τάφο;
Χμ, δεν το είχα σκεφτεί αυτό.
Θα πρέπει να τα παραγγείλω εγκαίρως από πριν.
Και σε μεγάλες ποσότητες. Μα τι θα κάνω αν σαπίσει;
Τότε θα πρέπει να γράψω με πνευματική πένα σε πνευματικό χαρτί.
'Η ακόμα καλύτερα, θα υπαγορεύσω σε κάποιο ζώντα συγγραφέα,
στοιχειώνοντας τον αφού πεθάνω.

Έτσι άλλωστε ο τυφλός Μίλτονας δεν υπαγόρευε
στην κόρη του κάθε μέρα τη συνέχεια του
"Παραδείσου Απολεσθέντος",
όπως την είχε σκεφτεί την προηγούμενη νύχτα,
κι ο Iρλανδός Φέρντους Μακρόιχ δεν υπαγόρεψε
το επικό αφήγημα του "Τέιν" από τον τάφο του,
σε κείνον που το κατέγραψε,
κι ο Όμηρος δεν έκανε έκκληση στις Μούσες
να τον βοηθήσουν με την Ιλιάδα και την Οδύσσειά του,
κι όπως μαρτυρούν οι ηθοποιοί που φτιάξανε την
πρώτη έκδοση των έργων του,
το χέρι του Σαίξπηρ δεν έγραφε απ' ευθείας ό, τι σκεφτότανε
χωρίς να σβήνει ποτέ του τίποτα, κι ο Ουίλιαμ Μπλέικ δεν
αντέγραφε τον "Μίλτονα" του από ένα άλλο μεγάλο ποίημα που υπήρχε κάπου στο Υπερπέραν κι ο...


Χάρης Βλαβιανός


ΠΑΟΥΛ ΚΛΕΕ: "ΝΕΚΡΗ ΦΥΣΗ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ¨
(Από τη συλλογή "Διακοπές στην πραγματικότητα)

Πέθανε από σκληροδερμία(σπάνια ασθένεια)
σ'ένα κοινό νοσοκομείο του Λοκάρνο(29 Ιουνίου 1940)
λίγους μήνες μετά τον θάνατο του πατέρα του.
Ήταν μόλις εξήντα.
Τρία χρόνια νωρίτερα
το ναζιστικό καθεστώς είχε οργανώσει έκθεση στο Μόναχο
με τίτλο "Εκφυλισμένη τέχνη"
στην οποία είχε συμπεριλάβει δεκαεπτά πίνακές του.


Σε επιστολή του στον φίλο του Βιλ Γκρόμαν τρεις μήνες πριν από το τέλος σημείωνε:
"Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα έργα μου
ακολουθούν τον δρόμο του τραγικού.
Πολλά το επιβεβαιώνουν λέγοντας ότι "ήγγικεν η ώρα"


Τα λόγια που αναγράφονται στην επιτύμβια στήλη

στο κοιμητήριο Schlosshalde στη Βέρνη, είναι δικά του:
"Δεν θα γίνω κατανοητός σ'αυτόν τον κόσμο,
γιατί νοιώθω το ίδιο άνετα με τους νεκρούς
όσο και μ'αυτούς που δεν έχουν γεννηθεί ακόμη-

πλησίασα λίγο πιο κοντά στην καρδιά της δημιουργίας

όμως βρίσκομαι πολύ μακριά της".

Όταν ρωτήθηκε γιατί ζωγραφίζει, απάντησε:
"Γιά να ζήσω δύο-τρεις μέρες ακόμη
μετά τον θανατό μου"



Βασίλης Ζηλάκος


ΝΕΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΧΑΡΑΞΑΝ ΟΙ ΦΩΤΙΕΣ
στὸν Ἀντώνη Γκάντζη

1
Ἀπόβραδο
σιγοῦν τὰ ξύλα στοὺς δρυμοὺς —
τὰ χέρια στοῦ κορμιοῦ τὸ μέρωμα
παύουν τὶς ὧρες σου νὰ ξυπνούν·
δὲν τρυποῦν τὸν ἀγέρα
δὲν σ' ἀγγίζουν...

Κρυστάλλινα δάχτυλα
μορφὲς ἁπαλὲς σὰν χιόνι
στὸ διάστημα ῥίχνουν πέτρες
καὶ στάχτες θορυβώδεις.

Μιὰ ἐνθύμηση ἀργοκίνητη
γεμάτη ἐντιμότητα
ποὺ σπέρνει τὴ βαθυγάλαζη γαλήνη
κι ἡ πλάση μὲς στὴν ἔξαψη ὑποχωρεῖ.

2
Στὰ δέντρα
πουλιὰ ὀρθροκύανα
μνημονεύουν τὴν ἀποκαθήλωση
τῶν ὁριζόντων.

Ἐκεῖ ποὺ κάτι ἔχει ὑπάρξει
ἴσως μιὰ νότα ἢ ἡ μουσικὴ
κάτι ἄλλο τὴ γῆ ξανὰ ὀνειρεύεται...

Τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ γύπας
χώνευε τὸ σπλάχνο τοῦ Προμηθέα
μικρὴ καμπάνα καλοῦσε σὲ τόπο μακρινό:
Γριᾶς τὸ χέρι ἐκεῖ ἔγνεθε
Σκιᾶς τὸ χέρι ἐκεῖ ἔσκαβε
καὶ εὐωδίαζε ἡ ἄνοιξη μὲ κόκκινο μαγνάδι.

Τί σοῦ μήνυε τὸ δάκρυ μου καπνισμένο;

Λύγιζε τὶς δενδροκορφές, σβώλιαζε τὸν οὐρανό.


Γιάννης Καλπούζος

ΔΕΚΑΤΗ ΕΝΑΤΗ ΝΥΧΤΑ
(απόσπασμα)

Δραπετεύουν οι λέξεις.
Γίνομαι θηρευτής.
Να τις συλλάβω. Με καλάμια, με λυγιές να πλέξω καλάθια.
Έτσι κουβαλώ το νερό μου.
Λέω πως μεταφέρω ποτάμια στο βουνό.
Θάλασσες στα μάτια σου.
Σύννεφα να σκεπαστείς.
Πάω, έρχομαι ολονυκτίς. Τρέχω στα λιβάδια. Λάμπουν οι λέξεις μες στη
νύχτα. Αναβοσβήνουν σαν πυγολαμπίδες. Τις χτυπώ με την παλάμη και
πέφτουν. Τις φυλακίζω σε μπουκάλια.
Νερό που φωσφορίζει. Τις ορίζει το φως. Με ορίζει το βλέμμα σου. Δεν
ορίζω τίποτε.
Ορίζω.
Ορισμός.
Ορυκτό του νου. Σελίδες όπου πυροβολεί το αλφάβητο. Στίγματα της
επίθεσης των αοράτων.
Μην αιχμαλωτίζεσαι. Μην διαβάζεις τα στίγματα. Να τ’ ακούς. Να τα
μυρίζεσαι. Να τα βλέπεις να χορεύουν.
Όπως χορεύουν οι Ηπειρώτες.
Όπως ακροπατούν ή χάνονται στις φλόγες. Έτσι. Σα να τους τραβά τα
πόδια ο θάνατος. Να τους μαγνητίζει κι ο ουρανός.
Απομαγνητίζεται ο ουρανός. Μ’ εγκαταλείπει. Σήκωσε αέρα και γέμισαν οι
δρόμοι γύφτικα τσαντίρια. Στις ταράτσες στροβιλίζεται ο προηγούμενος αιώνας
κι ο τωρινός. Κατέβηκε κι ο Θεός να κατασκοπεύσει. Ύψωσε κι ο Εωσφόρος
περισκόπιο. Τι να δουν. Τίποτε το ασυνήθιστο.
Άνοιξαν οι ασκοί του Μίδα. Μάνητα και παραφροσύνη.
Θηλυκά κι αρσενικά σφάζονται επί ίσοις όροις.
Τα θύματα κομματιάζονται και τα ρίχνουν να θρέψουν τους απογόνους
τους. Παστώνουν μόνο τους φαλλούς και τους κρεμάνε στις γωνίες, σαν
εικονοστάσι. Κάτι να βρουν οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος, των ανερώτων
εποχών.
Αμήν.
Όσο κυκλοφορεί ελεύθερος ο θάνατος, θ’ αντέξουμε τη ζωή.
Όσο η νύχτα ξεβάφει τα χρώματα μόνο εγκαύματα θ’ αφήνει το βάσκανο
φως.
Αχολογούν μπουμπουνητά.
...

Θεώνη Κοτίνη
(Από τη συλλογή «Θεός ή Αγάπη», Γαβριηλίδης, 2010)

ΑΜΑΡΤΗΣΑ Κύριε
όσους αγαπώ τους έχω πενθήσει ζωντανούς
Έφευγα Κύριε
και είναι πολλοί αυτοί που αρνήθηκα
που εγκατέλειψα στην ανωνυμία

Σύλησα Κύριε το ναό σου
με αυτάρεσκη άγνοια
δεν γνώριζα
πως η ροή της παπαρούνας στ’ αεράκι
ρίχνει το αίμα σου σπορά στο νέο χορτάρι
Σε χλεύασα Κύριε
το μόνο θαύμα που έμαθα
είναι να κάνω το κρασί νερό
και το ψωμί ένα ψίχουλο
Ήμουν πάντα απούσα
από τον όρθρο των πουλιών
όταν μπορείς να δεις το φως
να επείγει
οξύ και λίγο
σαν σπάθισμα χελιδονιού πάνω απ’ τον ύπνο
Είπα ψέματα Κύριε
πως ελπίζω
κι ας είμαι απ’ αυτούς
που πότε δεν πίστεψαν
που ποτέ δεν άλλαξαν
που ποτέ δεν πάλεψαν
να κρατήσουν κοντά
την αγάπη


Γιώργος Μαρκόπουλος

ΣΥΛΒΙΑ ΠΛΑΘ
(Από τη συλλογή "Ο κρυφός κυνηγός")

Με χέρι στιβαρό και γενναία καρδιά
αποκαλύπτει τη φθορά απ'τις φόδρες της.
Ο λόγος της πουλί μαύρο που χέρι απρόβλεπτο
ψάχνοντας γιά κάτι άλλο το ξεβόλεψε απ'τη φωλιά του'
αψύς και θερμός λόγος,νήπιο κλάμα μωρού
και πρώτο δόντι βγαλμένο παιδιού
σε πετσέτα λευκή βαπτίσεως,κόκκινο, ματωμένο.

Φωνή λέαινας αλλά και παράπονο γυναίκας
που ξεντύνεται στο άλλο δωμάτιο
ύστερα από ματαίωση πολυπόθητης εξόδου.
Ήχοι βημάτων ακαθόριστων,επισκέψεων θανάτου.
Μουσική κλαγγή ξύλου, ομιλίες σιωπών, χάσματα κενών
και μπαρούτη λαχανιασμένη σε κοιλώματα βροχής.
Προαίσθημα φόβου ακόμη και φθινόπωρο, θάλασσα,
εξοχή, δάκρια, παρελθόν, ενάργεια μοναξιά
και στο βάθος της λίμνης
το δαχτυλίδι της μνήμης να λάμπει.


Φλώρα Ορφανουδάκη

Η ΠΤΩΣΗ

(Από τη συλλογη "Τ χαμένο λιο")

Ο κορυφογραμμς τς ψυχς μου
ληστεύουν τ
ν πειρία τς ομωγς
Τ
σμα μου διάτρητο.π φτερογες μελανόμορφωνγγέλων. φωνή μου διοχετεύεται
ε
ς τν πορθμν τς πορίας.
Συνοδεύω τ
ν διάβλητηρθότητα το νείρου.
Τ
διαστήματα σκορπίζονται
στ
θέα τς φυγς μου.
Τ
χν τρέμουλο τς μέρας
μετουσιώνεται ε
ς αμα. σίγαστη τραπς
τ
ς νάγκης διοχετεύεται
σ’
να Σταθμ Πρώτων Βοηθειν.

Φραγμένα τ περιβόλια
τς διαπτώτου θυσίας.κανθώδεις ο νηρηΐδες
τ
ς στιλβωμένης νεότητας.
Τ
νείπωτο θερίο το θανάτου
ξεβράστηκε στ
ν παραλία
τ
ς θελήσες μου.δίστασα ς πρς τ ναγκαο
το
δίου μου το πένθους.
Α
σταται συντριβα τν πρυμνέων
μαρτύρων δεσπόζουν ε
ς τν μνήμην μου.πελθέτω π’ μο τ ποτήριον τοτο…


Σωτήρης Παστάκας

ΤΟ ΤΡΙΤΟ

Κάθε φορά που συντονίζομαι στο Τρίτο
είναι σα να συναντάω δυο - τρείς φίλους
που ακούν αποκλειστικά Τρίτο Πρόγραμμα
και να συνομιλώ μαζί τους. Κάθε φορά
που συντονίζομαι στο Τρίτο, συντονίζομαι
στο Επέκεινα με τον Γιώργο Δρανδάκη.
Άκουγε μόνο Τρίτο κι ο μακαρίτης.
Πέθανε μόνος κι αβοήθητος με το ακουστικό
του τηλεφώνου στο χέρι, ακούγοντας
πιθανότατα Τρίτο Πρόγραμμα. Τώρα
που μόλις 5 χρόνια με χωρίζουν από την ηλικία
του θανάτου του, αυτό που φοβάμαι περισσότερο
είναι να πεθάνω μόνος μου κι εγώ, αβοήθητος.
Χίλιες φορές ο θάνατος μέσα σε κόσμο, σε πολύ κόσμο.
Ίσως γι' αυτό να ταξιδεύω ασταμάτητα
αυτόν τον καιρό: μην τυχόν και με πετύχει
ο θάνατος μόνο κι ανυπεράσπιστο στο σπίτι.


Μανώλης Πρατικάκης

ΕΛΕΓΕΙΑΚΟ ΤΡΙΠΤΥΧΟ
(απόσπασμα δεύτερο)

Όταν είμαστε θλιμένοι γειτνιάζουμε με τους νεκρούς μας
Μας κοιτούν μέσα απ'τα βλέφαρα των δέντρων.
Μας αγγίζουν με αφής λουλούδια
που σε αγάπης σώματα εφημερεύουν.
Είναι παντού κρυμμένοι. Στο τρεχούμενο νερό,
θόρυβο της φαντασίας.Υφαίνουν φευγαλέα
στο μυστήριο μιάς φλόγας τη μορφή του αινίγματός τους
Είναι το αλάτι μέσα στο νερό που περιμένει
τον κρυστάλινο Λόγο μας γιά να πυκνώσει.
Ανασαίνουν μέσα σε δένδρινα συσκοτισμένα σπίτια.
Τα κλαδάκια τους πλέκουν τραγούδι με τους φθόγγους
του περιπλανώμενου πένθους μας.
(Καμιά φορά, σε αμήχανο βράδυ,ψαύοντας τα πλήκτρα
ξυπνά το πιό νωπό τους όνειρο
μέσα στο σχέδιο των ήχων)
Καραδοκούν απρόβλεπτο μοντάζ που συναιρεί
Α-λήθεια και λήθη. Όπως στο όνειρο
που χαιρετιούνται ζωντανοί με πεθαμένους.

Σβησμένα άστρα που προσμένουνε το φως μας.
Καθώς το αίμα τους φωτίζει το δικό μας.



Τετάρτη 11 Μαΐου, 21:00 Θεατρική Παράσταση
"Ισμήνη" του Γιάννη Ρίτσου
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50, 1ος όροφος, Είσοδος ελεύθερη

Σκηνοθεσία-Κείμενο παράστασης: Άσπα Τομπούλη
Κοστούμια: Χριστίνα Μπάρλου-Παπούλια
Συνθέσεις ήχων: Δημήτρης Ιατρόπουλος
Φωτισμοί: Ηλίας Κωνσταντακόπουλος

Ισμήνη: Κάτια Γέρου
Ακροατής: Ήλιος Σαγίς


Ένας από τους μονολόγους της συλλογής Τέταρτη Διάσταση, η Ισμήνη
άρχισε να γράφεται το 1966 και ολοκληρώθηκε μέσα στα χρόνια της
δικτατορίας (1971) όταν ο Ρίτσος ήταν εκτοπισμένος στη Σάμο.

Ποιος θα γνώριζε την Ισμήνη αν δεν ήταν αδελφή της Αντιγόνης;
Ποια είναι η γηραιά κυρία του Ρίτσου που περιφέρεται στο
αραχνιασμένο σπίτι και μιλάει στον βουβό ακροατή της;
Μιλάει για την Ισμήνη; Είναι η Ισμήνη;
Ως τι μιλάει για τα πρόσωπα του μύθου,
για γεγονότα της Ιστορίας περασμένα και
πρόσφατα;

Πρόσωπο και προσωπείο, μύθος και Ιστορία, παρόν και μέλλον,
συλλογική και ατομική εμπειρία, φθορά και αισθησιασμός,
το εδώ και το επέκεινα συνυπάρχουν σ’ αυτόν τον μονόλογο του Ρίτσου.
Ως αλαλάζον ηχείο, το πρόσωπο που εκφωνεί την «Ισμήνη»
στέκεται στο σανίδι μιας σκηνής, τώρα,
στην Αθήνα του 2011, δίπλα στον ανώνυμο άνδρα
που κινείται δίπλα της βουβός και απροσπέλαστος.
Όχι όμως ανενεργός, σ’ αυτή την παράσταση
του κειμένου του Γιάννη Ρίτσου.
Άσπα Τομπούλη



Παρασκευή 13 Μαΐου Διεξαγωγή Επιστημονικού Συνεδρίου
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50, Αμφιθέατρο Α. Τρίτση, ισόγειο

Επιστημονική Επιτροπή:
Κωστής Αντωνιάδης, Μάνια Βιδαλάκη, Φώτης Καγγελάρης

Επιστημονικά Υπεύθυνος: Φώτης Καγγελάρης

Συμμετέχουν:

(Απογευματινή συνεδρία, έναρξη 17:00)

Δημήτρις Βεργέτης (20:40)
Ψυχαναλυτής, Διευθυντής Περιοδικού "αληthεια"

Τίτλος εισήγηγης: Πέραν της ζωής, εντός της τέχνης: Η μελαγχολία

Περίληψη
Στο πένθος το αντικείμενο δεν είναι νεκρό. Επιβιώνει πέραν της απώλειας του. Το ίδιο ισχύει κατά μείζονα λόγο στη μελαγχολία, όπου το μεν αντικείμενο παραμένει εντός της ζωής, καίτοι νεκρό, το δε υποκείμενο διάγει βίο νεκρού, παρότι δεν έχει αποβιώσει. Αυτή η διπλή ανακάλυψη του Φρόυντ αποτέλεσε τομή στη σύγχρονη σκέψη. Πένθος και μελαγχολία επανεδαφοποιούν (reterritorialiser) το επέκεινα της ζωής στην προσίδια ενδοχώρα της, απορυθμίζοντας και υποσκάπτοντας κάθε έννοια ορίου και διαφοράς. Συχνά σε αυτή την αδιαφοροποίητη ζώνη καταχωρείται η γεμάτη σφρίγος καλλιτεχνική παραγωγικότητα του ‘νεκρού’ υποκειμένου. Μελαγχολία, ιδιοφυία και δημιουργία αποτελούν ένα αινιγματικό τρίο γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Φρόυντ, ο Λακάν και ο Ντερριντά είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι στάλκερ για μια επίσκεψη σε αυτή την ανοριοθέτητη ζώνη.

Μάνια Βιδαλάκη (17:40)
Κλινική Ψυχολόγος

Τίτλος εισήγησης: Μορφές - σύμβολα σε τελετές χωρίς κάθαρση. Η περίπτωση της Κωνσταντίνας Κούνεβα

Περίληψη
Η κοινωνική ομάδα διαμορφώνει χώρους και τρόπους διεργασιών των συναισθηματικών, πνευματικών και κοινωνικών της αναγκών. Δημιουργεί τελετές που ενισχύουν τις σχέσεις των μελών και την πίστη τους σε κοινές αξίες και στόχους. Δομεί σύμβολα και αναπαραστάσεις που πλαισιώνουν τόσο την ψυχική όσο και την πολιτισμική της λειτουργία. Η ομάδα μπορεί να συγκινηθεί από μια ανθρώπινη ιστορία, από μια στάση ζωής ή από την έκβαση κάποιων γεγονότων. Μπορεί να αναζητήσει ή να δημιουργήσει μια ηρωικοποίηση. Πέραν της ισχύος της συμβολοποιημένης μορφής, η τελετουργική της χρήση και διάρκεια μας προκαλεί να διερευνήσουμε τα στοιχεία που την συνθέτουν. Κάνοντας μια αναδρομή στην περίπτωση της Κωνσταντίνας Κούνεβα παρατηρούμε ότι η ένταση και η πληθωρικότητα των εκδηλώσεων συγκινησιακής φόρτισης υφαίνουν ένα νέφος που όσο πυκνώνει γίνεται θολό. Τα στοιχεία του γίνονται δυσδιάκριτα. Σταδιακά, όσο η έκτασή του απλώνεται, τόσο η υφή του αλλάζει, αραιώνει, η έντασή του εκτονώνεται, γίνεται λιγότερο ορατό. Χωρίς σταθερή νοηματοδότηση, χωρίς δικαίωση- "κάθαρση ", οι επικοινωνιακοί μηχανισμοί
καθιστούν την περίπτωση εφήμερη και την καταδικάζουν στη κοινωνική λήθη.

Κατερίνα Μάτσα (19:40)
Διεθύντρια-Ιατρός Ε.Σ.Υ., Επιστημονικά Υπεύθυνη της Μονάδας Απεξάρτησης "18 Άνω"

Τίτλος εισήγησης: Ο τοξικομανής και η "κρύπτη".
Η προβληματική του ανέφικτου πένθους

Περίληψη
Η νεωτερική αστική κοινωνία, προπαντός στην εποχή της ιστορικής
παρακμής της, χαρακτηρίζεται από την μαζική απώθηση του
θανάτου και του πένθους, την ίδια στιγμή που όλα διαδραματίζονται
κάτω από το φάσμα της καταστροφής και του θανάτου. Ο τοξικομανής,
ένας ζωντανός-νεκρός, αναζητά απελπισμένα την κατάργηση των ορίων
ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, οδεύοντας επέκεινα του χάσματος που
τα χωρίζει. Με την επικίνδυνη συμπεριφορά της χρήσης ουσιών
προκαλεί τον θάνατο για να τον ακυρώσει. Σε κάποιες περιπτώσεις,
η τοξικομανία διαρθρώνεται γύρω από την από προβληματική του
ανέφικτου πένθους. Ο αγαπημένος νεκρός στοιχειώνει μέσα στο
ζωντανό υποκείμενο, εγκιβωτίζεται σε μια «κρύπτη» στον ψυχισμό του.
Το τραυματικό γεγονός της ανεπανόρθωτης απώλειας, ένα καλά
κρυμμένο μυστικό που συχνά συνοδεύεται από αίσθημα ντροπής και
παραμένει γι’ αυτό ανείπωτο, ακατονόμαστο, αδιανόητο. Η απώλεια,
ο τραυματισμός δεν ξεπερνιέται, το πένθος δεν επιτελείται,
κι η «κρύπτη» κρατά το υποκείμενο, ατομικά και διαγεννεακά,
σε μια παθολογική ταύτιση με τον νεκρό. Τα ναρκωτικά έρχονται
να παίξουν το ρόλο του υποκατάστατου μιας αινιγματικής απουσίας
κι ο θάνατος σαν φάντασμα πλανιέται μέσα στην οικογένεια, ακόμα
και στις επόμενες γενεές. Το επέκεινα γίνεται ταυτόχρονα παρόν και απόν.


Σάββας Μιχαήλ (20:00)
Συγγραφέας

Τίτλος Εισήγησης: Επέκεινα της ουσίας: η συνάντηση του Πλάτωνα με τον εξόριστο Ποιητή

Περίληψη
Ως γνωστόν, οι ποιητές εξορίζονταν από την πλατωνική Πολιτεία.
Ο ορίζοντας, όμως, που ανοίγει ο Πλάτων για μια ανάβαση προς
την ανυπόθετον αρχήν, επέκεινα της Ουσίας, χαράζει την προοπτική
μιας μελλοντικής επανεύρεσης με την εξόριστη Ποίηση,
όπως δείχνουν οι περιπτώσεις του Ντάντε, του Πάουλ Τσελάν
και του Ανδρέα Εμπειρίκου.


Κωνσταντίνος Μίχος, ομάδα χορού "Λάθος Κίνηση"
'Αυτό εδώ είναι το χέρι μου'

Κώστας Μωραϊτης (19:20)
Αρχιτέκτονας, Αναπληρωτής Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π

Τίτλος Εισήγησης: Το τοπίο «πέραν του κόσμου αυτού». Συμβολική διαμόρφωση ήθους και πραγματιστική κατασκευή

Περίληψη
Αν η μεταθανάτια συνθήκη υποδεικνύεται κατ’ εξοχήν «ως κόσμος άλλος». «πέραν» του κόσμου αυτού, τότε πρέπει να επισημάνουμε συμπληρωματικά πως διαθέτει επίσης τοπιακό προσδιορισμό. Ηλύσια πεδία, ειδυλλιακό τοπίο στα πέρατα της γης «όπου βρίσκεται ο ξανθός Ραδάμανθυς και οι άνθρωποι διαμένουν, χωρίς πόνους σε διαρκή ευτυχία». Νήσος των Μακάρων, Παράδεισος ή, στην αντίπερα όχθη μιας τοπιακής επίσης προσέγγισης, Άδης, Τάρταρα, Κόλαση.

Αλλά το τοπίο δεν υποδεικνύει τη διαφορά από την καθημερινότητα της ζωής, στην περίπτωση των μεταθανάτιων συσχετισμών μόνο. Σε όλο το εύρος της νεώτερης δυτικής ιστορίας, η θεώρηση και η ερμηνεία του τοπίου, οι παραστάσεις της απόδοσής του στην τέχνη και οι υλικές διαμορφώσεις της κηποτεχνίας και της τοπιοτεχνίας, συσχετίζονται με πολιτιστικά και πολιτικά πρότυπα. Με εξιδανικευμένα υποδείγματα τοπίων δηλαδή, πέραν της συνήθους καθημερινότητας, προς τα οποία οι πραγματικοί τόποι της κοινωνικής διαβίωσης και πολύ ευρύτερα τα κοινωνικά ήθη, θα όφειλαν να συμμορφώνονται.

Αυτή η φαντασιακή και συμβολική θέσμιση των τοπιακών θεωρήσεων, πέραν του κόσμου αυτού, προς πολιτιστική και πολιτική συμμόρφωσή του εντούτοις, αποτελεί τη συνολικότερη ίσως εκδοχή της συνθήκης, σύμφωνα με την οποία αυτό που υπάρχει εδώ δε μπορεί να δομηθεί, ως πραγματιστική και υλική κατασκευή, παρά μόνο σε συσχετισμό με αυτό που υπάρχει «πέραν» της απτής συνήθους πραγματικότητας. Με διαφορετική διατύπωση, η πραγματιστική και υλική κατασκευή του τοπίου δεν μπορεί να υπάρξει παρά μόνο σε συμπαρουσία με τη συμβολική τάξη συγκρότησής του, διαρκώς επανατοποθετώντας το επέκεινα στην εσώτερη εστία του ενθάδε και του οίκαδε.


Μαρία Πίνιου - Καλλή (18:00)
τ. Πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου Κέντρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων - Εμπειρογνώμων Ύπατης Αρμοστείας Ο.Η.Ε

Τίτλος Εισήγησης: Βασανιστήρια: Επέκεινα της ανθρώπινης κατάστασης

Περίληψη
Τα βασανιστήρια, όπως και ο θάνατος, είναι το όριο του επέκεινα.
Η μεγάλη διαφορά είναι ότι αν επιβιώσεις από βασανιστήρια,
έχεις γίνει ένα άλλο άτομο που έχει μνήμη του γεγονότος.
Πολλές φορές βγαίνεις καλύτερος, πολλές φορές όμως,
ο τρόμος και η ταπείνωση που υπέστης, σε κάνουν να βυθίζεσαι
σε μια σιωπή που αποτελεί συνέχεια αυτού που υπέστης

Μαριλένα Πρωίμου (18:20)
Διδάσκουσα Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

Τίτλος εισήγησης: Το Επέκεινα στον Ελύτη (με αφορμή, το έτος Ελύτη)

Περίληψη
Αντικείμενο της ανακοίνωσης είναι ο εντοπισμός του υπερβατικού
στο δοκιμιακό του έργο του Ελύτη ο οποίος αναδεικνύεται ως
«ο απώτερος στόχος» του. Για το λόγο αυτό διερευνώνται οι
ιδεολογικές συγγένειες του ποιητή με τη θεωρία του υπερρεαλισμού
και τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους. Ακολουθώντας τόσο τη
διαλεκτική των Προσωκρατικών και του Πλάτωνα όσο και του
υπερρεαλισμού, καταδεικνύεται ότι ο ποιητής προσέγγισε την
αντίληψη της ζωής ως ένα αέναο γίγνεσθαι, που οδηγεί δυνάμει
στην αποκάλυψη της βαθύτερης αλήθειας που τη διέπει .Η «καθαρή
συνειδητοποίηση του κόσμου» κατά τον υπερρεαλισμό συσχετίζεται
με την νεοπλατωνική «εικόνα»-έκφραση κατ’ αναλογία μιας νοητής
πραγματικότητας-, η υπερρεαλιστική συμφιλίωση των αντιθέτων
με την ηρακλείτεια «διχόνοια» και «αρμονία»,η πλατωνική
«γεωμετρία»με τη θεωρία του Κυβισμού και την αναγωγή σε
σταθερές αρχές της Νόησης και των Ιδεών. Ανάμεσα στις τελευταίες
και η νεοπλατωνικής προέλευσης παρουσία μυστηριακού Φωτός στην
ελληνική φύση παίρνει κεντρική θέση στην κοσμοθεωρία του Ελύτη
(ηλιακή μεταφυσική). Με αυτόν τον τρόπο η ιδεαλιστική αρχαιοελληνική
φιλοσοφική παράδοση συγκλίνει με το υπερρεαλιστικό αίτημα για
μεταμόρφωση της πραγματικότητας μέσω του ονειρικού-θαυμαστού
στοιχείου, αποδεικνύοντας ότι η καθαρή θεώρηση μιας υπερβατικής
πραγματικότητας –συχνά με τη βοήθεια της ποιητικής εικόνας-
συνοψίζει την «ουσία » της ιδεολογικής αναζήτησης του ποιητή.


Μάνος Στεφανίδης (18:40)
Ιστορικός Τέχνης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Τίτλος Εισήγησης: Ζωγραφίζοντας το επέκεινα ή
ποιος φοβάται τα θαλερά πρόσωπα του κυρίου Θήτα?

Περίληψη
Στη τέχνη περισσότερο από τα έργα, ο θεατής παρατηρεί το πρόσωπό του.
Παρατηρεί τον εαυτό του τη στιγμή που προσπαθεί να κατανοήσει.
Επίσης η τέχνη, ως φορέας μείζονος συγκίνησης έχει τη δυνατότητα
της κάθαρσης, μέσα από πολλές υπόγειες διαδικασίες με τις οποίες
μαθαίνουμε να μην φοβόμαστε τους φόβους μας. Λειτουργώντας
δι' έρωτος, η τέχνη καθιστά ορατό το αόρατο,
οικεία τα πρόσωπα του θανάτου, μαθαίνοντας μας εν τέλει
να αγαπάμε τον κύριο Θήτα. Γιατί ο λεγόμενος φόβος του
θανάτου είναι περισσότερο φόβος για τη ζωή.

Πέτρος Τατσόπουλος (19:00)
Συγγραφέας

Τίτλος Εισήγησης: Η Υστεροφημία - κίνητρο και τροχοπέδη

Περίληψη
Πολλοί δημιουργοί είναι όμηροι της υστεροφημίας -σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται φενάκη- με αποτέλεσμα να συνομιλούν μάλλον μαζί της παρά με τους συγχρόνους τους. Τα ιλαροτραγικά αποτελέσματα της εμμονής αποτυπώνονται στο έργο τους.
Η παράδοξη αυτή μεταθανάτια τακτική ενόσω ο δημιουργός είναι ακόμη εν ζωή προσδίδει στο έργο του μια αλλόκοτη διάσταση.


Θεόφιλος Τραμπούλης (17:20)
Κριτικός Τέχνης (Επιμελητής Εικαστικής Έκθεσης)

Τίτλος εισήγησης: Επέκεινα: ο ενδιάμεσος χώρος.

Περίληψη
Κάθε στοχασμός για το επέκεινα, για ό,τι βρίσκεται πέρα από τα όρια, είναι, στην ουσία, αναστοχασμός για την πραγματικότητα. Κάθε απόπειρα περιπλάνησης στις δύσκολες χώρες που βρίσκονται πέραν των ορίων -η Νέκυια, τα ταξίδια στις Ουτοπίες, η υπέρβαση του σώματος στον Ντε Σαντ - δεν γίνεται παρά για να επιστρέψει ο ριψοκίνδυνος περιηγητής στον τόπο από τον οποίον ξεκίνησε με καινούργια εφόδια που μόνον με το ταξίδι αυτό θα μπορούσε να έχει αποκτήσει. Από την άποψη αυτή, η τέχνη, ως κατεξοχήν πέρα από το συμβολικό δεν είναι παρά ένα προνομιακό πεδίο για να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα και να την διερευνήσουμε με τη γλώσσα αποκλειστικά των μορφών. Η πολιτική διάσταση της τέχνης δεν έγκειται καταρχάς στην πολιτική της θεματολογία ή στη μορφική διαχείριση του πολιτικού λεξιλογίου. Έγκειται στη μεταφορά και την συμπύκνωση του πολιτικού, στη δημιουργία ενός ενδιάμεσου χώρου, του μόνου δυνατού επέκεινα.


Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα επιχειρηθεί η προσέγγιση της διάστασης του Επέκεινα στη Φωτογραφία.

Συμμετέχουν:

(Πρωινή συνεδρία, έναρξη 10:00)

Κωστής Αντωνιάδης (12:30)
Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Αθήνας

Τίτλος Εισήγησης: Η φωτογραφία χωρίς οδηγό ανάγνωσης

Περίληψη
Οι φωτογραφίες μάς δίνονται πάντοτε με ένα οδηγό ανάγνωσης.
Ο οδηγός αυτός είναι ενσωματωμένος στη μορφή τους και ενισχύεται
από το περιβάλλον μέσα στο οποίο παρουσιάζονται. Έτσι λοιπόν,
από το οικογενειακό λεύκωμα μέχρι την εφημερίδα,
αυτό που μπορούμε να δούμε στις φωτογραφίες είναι
αυστηρά προδιαγεγραμμένο. Εντούτοις κάτι μας κάνει
να πιστεύουμε πως μας δείχνουν περισσότερα από αυτά
που μας επιτρέπεται να δούμε. Το θέμα της εισήγησής μου
στηρίζεται στην υπόθεση να τις συλλάβουμε ατελείς,
κατά κάποιο τρόπο απροετοίμαστες, και να παραβιάσουμε
τον κανόνα τους. Τι θα δούμε τότε;


Δημήτρης Μαστοράκος (10:30)
Φωτογράφος

Τίτλος Εισήγησης:
Αναζητώντας …ένα τόπο πριν…ένα τόπο μετά…

Περίληψη
Αναζητούμε ένα «τόπο πριν» από την προσωπική και την
συλλογική μας διαμόρφωση, τον «τόπο του ασυνειδήτου»,
για τον J.Lacan, τον «πρωταρχικό τόπο» του M. Heidegger,
τον «μυστικό τόπο» του Wittgenstein, όπου εδράζει ένα
«πραγματικό» που δεν μπορεί να ειπωθεί, ούτε να
κατηγοριοποιηθεί, ή να μπει σε τάξη, μη αναγνωρίσιμο
επίσης από την δική μας αντίληψη. Στην ουσία όμως αναζητείται
και ένας «τόπος μετά», μιας και η Ιθάκη σαν τόπος προορισμού
και το ταξίδι σαν χώρος δοκιμασίας και ανάπτυξης του
φαντασιακού-συμβολικού, έχουν δημιουργήσει έναν
άλλο Οδυσσέα, έναν άλλο «τόπο».

Ανάμεσα σε αυτό το πριν και το μετά έρχεται η φωτογραφία,
ανεξάρτητα από την διαμόρφωσή μας και μας εξαναγκάζει
σε παρατήρηση, μας προτείνει ένα «τόπο τώρα».

Μπορούμε να θεωρήσουμε την φωτογραφική πράξη ως μια τομή
στην ταινία του Mobius, μια τομή στον χωροχρόνο, που δυνητικά
φέρνει μπροστά μας μια εικόνα στην οποία το συνειδητό και το
ασυνείδητο συνυπάρχουν. Το φαντασιακό, το συμβολικό και το
πραγματικό σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου εξαναγκάζονται
να εμφανισθούν, να εκτεθούν. Κάθε κλικ της φωτογραφικής
μηχανής, ανεξάρτητα από το θέμα, συνιστά ένα «ακαριαίο κοίταγμα»,
πέρα από τις συμβάσεις, σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και υπό
διαμόρφωση «τόπο». Είναι μια ευκαιρία για να δούμε το «πραγματικό».
Σε αυτό κατά την γνώμη μας οφείλεται η έλξη που ασκεί επάνω μας
κάθε φωτογραφία και ο φόβος στην θέα κάθε φωτογραφίας, αυτό το
στιγμιαίο τρέμουλο που το «σώμα» καταλαβαίνει, προέρχεται μάλλον
από το αναμενόμενο χάσιμο αυτής της ευκαιρίας.


Ηρακλής Παπαϊωάννου (11:30)

Επιμελητής Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης

Τίτλος εισήγησης: Σκεπτογραφίες: are you Serio(u)s?

Περίληψη
Τη δεκαετία του ΄60 ο Αμερικανός Ted Serios με τη βοήθεια του
διακεκριμένου ψυχιάτρου Jules Eisenbud συμμετείχε σε μια σειρά
πειραμάτων στη διάρκεια των οποίων πρόβαλε εικόνες με τη δύναμη
της σκέψης πάνω σε φωτοευαίσθητα υλικά πολαρόιντ, σχηματίζοντας
ασαφείς και ελαφρά ακαθόριστες εικόνες για τις οποίες επινοήθηκε ο
όρος Τhoughtographs (Σκεπτογραφίες). Η διαδικασία αμφισβητήθηκε
παρότι συνήθως γινόταν παρουσία μαρτύρων. Πώς η φωτογραφική
πράξη, βασισμένη στην κλασική φυσική και χημεία, περνά στον χώρο
του επέκεινα, μιας δράσης που βρίσκεται έξω από τα όρια της γνώσης μας
για τον κόσμο; Η σχεδόν εξ επαφής δημιουργία αυτών των εικόνων
θέτει αναμφίβολα επίσης το ερώτημα: πόσο πραγματικά κοντά
είναι το επέκεινα, ακόμη κι όταν βρισκόμαστε μέσα στα όρια του
συμβατικού χωροχρόνου;

Ηώ Πάσχου (11:00)
Διδάσκουσα Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων - Τ.Ε.Ι Αθήνας , Φωτογράφος

Τίτλος εισήγησης: Η Φωτογραφία πέρα από τη γραφή και το φώς
Μια μελέτη πάνω στα όρια της πραγματικότητας

Περίληψη
Με την εισήγηση αυτή θα προσπαθήσουμε να ερευνήσουμε
τα καλλιτεχνικά κινήματα των αρχών του 20 αιώνα που έθεσαν τις βάσεις
για την νέα αντίληψη της φωτογραφικής αναπαράστασης.
Ξεκινώντας με την εμφάνιση του Σουρεαλισμού μετά τον
Α παγκόσμιο πόλεμο και φτάνοντας μέχρι την Νέα Αντικειμενικότητα
θα ακολουθήσουμε τους φωτογράφους εκείνους όπου βασιστήκαν
στην πραγματικότητα αλλά την αλλοίωσαν ή την παραμόρφωσαν
με την δύναμη του ονείρου, με την αλλοίωση της φωτογραφικής ύλης
και με την αποδόμηση του κάδρου.
...
Οι προσδοκίες για την πιστή αποτύπωση της φωτογραφίας
ανατρέπονται και δίπλα στην εικόνα του ρεαλισμού που
μας αποκαλύπτει η λογική, έρχεται η καλλιτεχνική φαντασία
ν' ανοίξει τον δρόμο για μια άλλη διάσταση της πραγματικότητας,
σκοτεινή και ανήσυχη όπου κυριαρχεί το όνειρο, το υποσυνείδητο,
στον μετά- φωτογραφικό κόσμο.


Τάκης Τζίμας (12:00)
Διευθυντής Περιοδικού Φωτογράφος , Επίκουρος Καθηγητής Φωτογραφίας

Τίτλος εισήγησης: Το χρονικό της εφεύρεσης της φωτογραφίας. Στο Επέκεινα του παρασκηνίου.

Περίληψη
Πώς μεθοδεύτηκε η δημόσια παρουσίαση της εφεύρεσης της
φωτογραφίας στην Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών της Γαλλίας,
τη Δευτέρα 19 Αυγούστου 1839; Γιατί υποχρεώθηκε το Γαλλικό
κράτος να αγοράσει τη νέα εφεύρεση και γιατί έδωσε μεγάλα,
για την εποχή, ποσά; Τι σχέση έχει ο βουλευτής των
Πυρηναίων François Arago με την... Δαγγεροτυπία;
Τι αντιπροσωπεύουν οι κωδικοί 1 έως 69 που χρησιμοποιούσαν
οι Niepce και Daguerre στην αλληλογραφία τους μέχρι το 1833;
Τι ακολούθησε μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Niepce το 1833;


Μετά το τέλος της πρωινής και απογευματινής συνεδρίας, θα ακολουθήσει συζήτηση των εισηγητών με τους παρισταμένους.

Παρασκευή 13 Μαΐου, Ομάδα χορού Λάθος Κίνηση

Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50
Κατά τη διάρκεια της απογευματινής συνεδρίας
 

Αυτό εδώ είναι το χέρι μου 
Συμμετέχουν:
Ανθή Καλιακάτσου, Ανδρέας Κολίσογλου, Κωνσταντίνος Μίχος, Κύνθια Νικολάου


Παρασκευή 13 Μαΐου, 21:15  Συναυλία
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50, ισόγειο

Pierrot Lunaire (Φεγγαρίσιος Πιερότος), A. Schoenberg, 1912

Μουσική Διεύθυνση: Θόδωρος Αντωνίου, συνθέτης, μαέστρος
Recitation, φωνητική απόδοση: Σπύρος Σακκάς, βαρύτονος
Μουσικοί: μέλη του Ελληνικού Συγκροτήματος Σύγχρονης Μουσικής
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Θόδωρος Αντωνίου

φλάουτο Ιβόνα Γκλίνκα
κλαρινέτο Άγγελος Πολίτης
βιολί - βιόλα Ηλίας Σδούκος
βιολοντσέλο Κωστής Θέος
πιάνο Λορέτα Ράμου


Το έργο τομή της σύγχρονης μουσικής με αφορμή τα 100 χρόνια απο τη
σύνθεσή του. Το έργο που άλλαξε την εξέλιξη της Μουσικής, γραμμένο για
μέτζο - σοπράνο θα αποδοθεί από τον κορυφαίο βαρύτονο Σπύρο Σακκά σε
μια ευτυχή σύμπραξη με τον επίσης κορυφαίο Μαέστρο Θόδωρο Αντωνίου.


Δευτέρα 16 έως Τετάρτη 18 Μαΐου.
Κινηματογραφικό Αφιέρωμα
σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος - Κινηματογραφικό Μουσείο,
το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου,
την feelgood entertainment

Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Κεραμεικός


Επιμέλεια: Δημήτρης Μουζακίτης

Στη βάση της προβληματικής για το Επέκεινα επιχειρείται μέσα από ένα σ ώ μ α ταινιών μια επαν-εξέταση της ελληνικής κινηματογραφικής ματιάς. Το σκεπτικό έχει να κάνει με απόπειρα υπέρβασης - έστω και μερικής ή προς στιγμή - των διαχωριστικών γραμμών όπως αυτά διαμορφώνονται από την έννοια του είδους φιλοδοξώντας σε εκ νέου συνδιαλλαγή των φιλμικών κειμένων τόσο μεταξύ τους όσο και με το κοινό.


Βλέμματα προς το Επέκεινα στον Ελληνικό Κινηματογράφο


Πρόγραμμα Προβολών

Δευτέρα 16/05/2011

18.00. Εκδρομή (Τάκης Κανελλόπουλος, 1966)
20.00. …Μέχρι το Πλοίο (Αλέξης Δαμιανός, 1966)
22.00. Ο Φόβος (Κώστας Μανουσάκης, 1966)

Τρίτη 17/05/2011

18.00. Όλγα Ρόμπαρντς (Χρήστος Βακαλόπουλος, 1989)
19.45. Ρεπό (Βασίλης Βαφέας, 1982)
21.15. Ιωάννης ο Βίαιος (Τώνια Μαρκετάκη, 1973)

Τετάρτη 18/05/2011

18.00. Η Φωτογραφία (Νίκος Παπατάκης, 1986)
20.00. Έρωτας στη Χουρμαδιά (Σταύρος Τσιώλης, 1991)
22.00. Τα Χρώματα της Ίριδος (Νίκος Παναγιωτόπουλος, 1974)





ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ* ΣΤΟ ΦΙΛΟ ΜΟΥ ΤΟΝ ΓΚΟΤΦΡΙΝΤ ΒΙΛΧΕΛΜ

"Ας είμαστε ρεαλιστές,
να ζητάμε το αδύνατον"
Μάης '68

Γιατί υπάρχει το Κάτι και όχι το Τίποτα, αναρωτήθηκε ο φίλος μου ο Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς, σε κάποια μας συνάντηση. Ξεπερνώντας, ακόμα μια φορά, το αρχικό δέος της ερώτησης, σου γράφω αυτή την επιστολή, φίλε Γκότφριντ Βίλχελμ, προσπαθώντας ν’ απαντήσω. Αναρωτιέμαι: αναγνωρίζοντας στο Τίποτα ύπαρξη σε τι θα διέφερε από το Κάτι; Πώς μπορούμε να βρεθούμε εκτός της ύπαρξης και εκτός του Λόγου ώστε αφ’ ενός να δούμε το Τίποτα ως Κάτι που δεν εμπίπτει στην ύπαρξη και αφ’ ετέρου ως Κάτι που δεν λέγεται; Ήδη, η φράση μου με προδίδει αφού κι αν ακόμα συνέβαινε αυτό, το Τίποτα ως Κάτι θα μιλιόταν, ως Κάτι θα υπήρχε. Για να μιλήσω για κάτι που δεν υπάρχει πρέπει να βρεθώ έξω από την γλώσσα, έλεγε ένας άλλος φίλος, ο Λούντβιχ. Και πώς να συλλάβω την μη-ύπαρξη παρά ως άλλη διάσταση ύπαρξης; Από ποιόν τόπο, λοιπόν, θέτω το ερώτημα, αφού αν υπήρχε το Τίποτα, θα αδυνατούσα Εγώ ο ίδιος ως Τίποτα να θέσω το ερώτημα; Αισθάνομαι, όμως, ότι πάω να ξεφύγω από το πρόβλημα μέσω της γλώσσας. Ξαναθέτοντας το ερώτημα μπροστά μου, λέω τούτο: είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει το Τίποτα, απ’ την στιγμή που εμπλέκεται σε όρους ύπαρξης, δεν είναι παρά μια διάσταση οντικότητας. Το είναι Τίποτα, οντικά, είναι ίσο με το είναι Κάτι. Το “δεν-είναι” προϋποθέτει ένα “είναι” που αναιρείται. Το “είναι” προϋποθέτει ένα “δεν-είναι” που αναιρείται. Όχι οντικά, αλλά κατά σειρά εμφάνισης όρων. Τώρα καταλαβαίνω γιατί, φίλε Γκότφριντ Βίλχελμ, αρχίζεις την φράση σου με το Κάτι. Το Τίποτα είναι ο Υποβολέας του Κάτι.

Έτσι, ούτε η ερώτηση “γιατί υπάρχει το Κάτι-Τίποτα” θα είχε νόημα γιατί, ότι και να σκεφτούμε ως συνέχεια της ερώτησης “…και όχι το Τίποτα;” θα παρέπεμπε στον εαυτόν του με τον τρόπο που είδαμε στην αρχική ερώτηση: γιατί υπάρχει το Κάτι και όχι το Τίποτα. Εξάλλου κι ο φίλος μας ο Ζαν-Πωλ, το θυμάσαι, είχε παρατηρήσει ότι η απουσία είναι μια δομή του είναι-εδώ, ένας οντολογικός δεσμός, το “γιατί” είναι υστερόχρονο του είναι και το προαπαιτεί. Ήταν στην ίδια συζήτηση που ο Ιμμάνουελ έθετε το περί “σκοπού”, και ο Ανρί, κάπως αγενώς, χαρακτήρισε την ερώτηση ως faux problème. Ακούω, λοιπόν, το ερώτημα σου ως γιατί να υπάρχει κατ’ αρχήν το Κάτι και όχι το Τίποτα. Έτσι, το Κάτι και το Τίποτα εμπλέκονται σε μια χρονική περιπέτεια που υλοποιεί τις οντικές τους θέσεις. Το Επέκεινα ως ισοδύναμο της θέσης του θεατή είναι συνάμα αυτό που έρχεται να συναντήσει το βλέμμα του, αυτό που το βλέμμα του έρχεται να συναντήσει. Είναι ο “πριν-τώρα” υποβολέας του Εδώ, και ταυτόχρονα η δυνατότητα του “μετά”. Εν αρχή ην ο Λόγος. Αλλά, εν αρχή ην και το πριν της αρχής. Το big-bang είναι το Κάτι που αρχίζει από το Κάτι-Τίποτα που προϋπήρχε. Ο κόσμος αέναα προϋπάρχει της γέννησής του. Αέναα θα μεταϋπάρχει του θανάτου του. Τι είναι Αυτό που κάνει την αρχή ως Λόγο να υπάρχει;
Τι είναι το Αυτό του Κόσμου;
Τι είναι το Αυτό του Κυρίου;
που κάνει
· τον Βιτγκενστάιν να λέει ότι το σπουδαιότερο μέρος στο βιβλίο του είναι αυτό που δεν έχει γραφτεί
· τον Φρόυντ να μιλά για την “άλλη σκηνή”, για το “πέραν της αρχής της ηδονής”
· τον Καντ να διαπραγματεύεται το εκτός εποπτείας “καθ’ εαυτό” και με την έννοια του Υψηλού να συναντά το αδιαμεσολάβητο εποπτείας Πραγματικό στο Λακάν
· τον Χάιντεγκερ να σταματά την αναζήτηση του Είναι και του Λέγειν στους στίχους του Χαίλντερλιν
· τον ερωτευμένο να λέει «σ’ αγαπώ πέρα από κάθε τι»
· τον Υπέρ-επέκεινα-Άνθρωπο, τον “πέραν του καλού και του κακού”, τον Εσταυρωμένο-Αντίχριστο του Φουκώ
· το πέραν των ορίων στον Σαντ, στον Μπατάιγ. Στον Παζολίνι, όπου το σώμα στον τόπο έξω από την Ρώμη, Επέκεινα της ιστορίας της πόλης, αναδεικνύεται σε ακραίο πολιτικό σημαίνον ως Επέκεινα της ρήξης της δικής του ιστορικότητας
και
· ο ωκεανός του Λωτρεαμόν και το σώμα στον Αρτώ
· ο Τάρσκι και το χιόνι είναι άσπρο εάν και μόνο εάν είναι άσπρο
· “η αυτοκρατορία των αισθήσεων” και η κατά Γκοντάρ πρόσθεση 1+2+3=4
· ο Στυλίτης μοναχός και “Dr Livingstone, I presume”, ο κάπτεν Κουκ και ο Μινχάουζεν
· η Αντιγόνη, ο Αίας… η Γουίνυ, το τσίρκο
· ο τρελός που ψαλίδισε τα γεννητικά του όργανα για να τα προσφέρει στα γενέθλια της γάτας του
· η ύβρις, ως ο έσχατα απεγνωσμένος ναρκισσισμός, η δικαιούμενη απόπειρα εξόδου από την ανθρώπινη κατάσταση
· το ριζικό ως ρίζα καταγωγής και συνάμα αμετάκλητος προορισμός: ο Οιδίποδας δεν μπορούσε να πάει πουθενά - ο Οιδίποδας είναι η επιθυμία του Άλλου
· του αποστόλου Καντ, η επιστροφή ως αρνητική αναχώρηση – κάθε σχέση προϋπόθεση πένθους, του Γρηγορίου Νύσσης
· οι μύθοι, τα παραμύθια, οι θρησκείες που υπαγορεύουν τους προς εκτέλεση άθλους του ανθρώπου ως σύγκριση με το Επέκεινα
· η ιδέα στον Πλάτωνα και το κινούν ακίνητον στον Αριστοτέλη
· κουνέλι ή πάπια. Αποκλειστικά… Η τρέλα στους μαθηματικούς
· ο Πάνος, που κανείς δεν μπορεί να του αποδείξει ότι δεν είναι γιός του Θεού
· ο προσδιορισμός της ταυτότητας από το Επέκεινα της Ετερότητας
· ο προσδιορισμός της Ετερότητας ως θάνατος και ως τρέλα. Η Χεγκελιανή διαμάχη, ο Μεγάλος Άλλος, το “Μπαλκόνι” του Ζενέ, η “Ανταρσία των αγγέλων”, ο πέμπτος Καρτεσιανός Στοχασμός του Χούσσερλ, ο Επέκεινα-Παρών κόσμος του Φίχτε. Η αθωότητα, η αγωνία και το Τίποτα στον Κίρκεγκααρντ, η 9η Δεκεμβρίου 1931 στο ημερολόγιο του Μαρσέλ…
· η αδυναμία ορισμού του “το” απ’ το ποντίκι στο αίτημα της πάπιας, στην Αλίκη
· η μη κατονομασία από τον Διονύσιο του “Παλαιού των ημερών”, η άνευ ονόματος παρουσία του “Εγώ ειμί ο ων” - “Την αρχήν ότι και λαλώ υμίν”
· το αίτημα της Σταχτοπούτας για φόρεμα με τον ουρανό με τ’ άστρα
· η κατά Μπαρτ ανάγνωση της φωτογραφίας ως κείμενο πέραν του θανάτου, η “υφαίρεση” του Μπαντιού και η αλήθεια, το μετέωρο βήμα της “διαφωράς”
· το “εγκώμιο της τρέλας” απ’ τον Έρασμο και “οι άνθρωποι είναι τόσο απαραίτητο να είναι τρελοί που θα ήταν άλλου είδους τρέλα το να μην είναι” απ’ τον Πασκάλ
· η κατά Μάικλς φωτογράφηση της πραγματικότητας ως φωτογράφηση του Τίποτα
· η συνάντηση του βλέμματος του γορίλα στη Ρουάντα, όταν ακίνητοι και θλιμμένοι κοιταχτήκαμε στιγμιαία μέσα στην ήττα
· η απόδοση του ουσιώδους μέσω των αντιθετικών νοημάτων στον Ισαάκ τον Σύρο και τους Νηπτικούς κι η συνάντησή τους με τον Γιάκομπσον για το νόημα της πραγματικότητας ως σύνθεσης αντιθέτων φωνημάτων
· η Αλίκη κι ο Γκιούλιβερ, ο Μόμπικ… ο Μπόμπυ Σαντς
· το Θεώρημα Κ΄ και το «Substantia sive natura sive deus» του Αγίου Σπινόζα
· το δραματικό χαμόγελο των νεόνυμφων στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου
· η απελπιστική αθωότητα των νηπίων στις πρώτες τους γυμναστικές επιδείξεις
· το μακιγιάζ των νεκρών, η μηχανή του Τοσκ. Η μηχανή του Μορέλ
· "με πόσους έχεις πάει…”. Cent personnes-sans personne
· η έρημος, η ζούγκλα, ο πάγος, η στέπα, ο “ορίζοντας”. Η Suzanne Urban
· ο Αντόρνο και το τέλος της τέχνης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης
· το Σινεάκ, το “Au Revoir”, το βερμούτ, το “crazy love”, o φόβος-επιθυμία για το “χορεύουμε;” ποιός θυμάται το πρώτο φιλί;
· το “άρα”, του πατρός ημών Ντεκάρτ που, μόνο “άρα” δεν είναι , καταργώντας έτσι εκείνο που πήγαινε να υποστηρίξει και αφήνοντας τη θέση κενή προς επίσκεψη Εκείνου που έτεινε να καταργήσει
· ο Ιώβ και η Ζυστίν
· αν μπορεί κάτι να είναι και να μην είναι, μπορεί κάτι ούτε να είναι ούτε να μην είναι, μπορεί κάτι να είναι και να μην είναι. Αριστοτέλεια, Διαλεκτικά, Μαθηματικά, Ψυχαναλυτικά οχυρωματικά έργα Λογικής - οριοθέτησης του Επέκεινα
· η θρησκεία που, ως γιγάντια ταπετσαρία στη γλώσσα, στον χρόνο, στον Μεγάλο Άλλο, στο θάνατο, τείνει να μας προστατεύσει από το Αλλού –το πυρ το εξώτερο- αγνοώντας ότι μεταμορφώνεται έτσι σ’ αυτό που θέλει ν’ αποφύγει: στο Αλλού που καλύπτει τα πάντα
· γενιά πεντακοσίων ευρώ
· ο Καλντερόν και το πιο μεγάλο αμάρτημα το να’ χεις γεννηθεί, ο Σιοράν και το χάνουμε τα πάντα στη γέννηση, το “μή φῡναι” στο Σοφοκλή
· ο Αρνχάιμ και ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής - η ένταση στην πτύχωση του μπαρόκ. Η ζωή ως ασθένεια με άσχημη πρόγνωση. Το νόημα ως σύμπτωμα του ψυχωτικού γεγονότος της ζωής. Η ζωή ως “flight to health” έναντι της ψύχωσης της ύπαρξης. Να περιμένουμε… Να επιθυμούμε. Άντε να περάσει κι αυτός ο χειμώνας…Ο σκοπός της ζωής ως άμυνα ενάντια στο θάνατο και ως αυτοϋπονόμευση αφού η πραγματοποίησή του απαιτεί την πορεία προς αυτό που θέλει ν’ αποφύγει (και τι να κάνουμε…πέστε μου; Να μην το γράψω αυτό το κείμενο;)
· οι συμβολικές συνιστώσες του Στρως για την ύφανση του ιστού
· ο Ζορό, ο Ρομπέν, ο Αιμίλιο, η Ντολόρες, ο Ερνέστο, ο Πατρίς, ο Νίκος, ο Αλέξης και άλλοι… και άλλοι… πολλοί
· η Κάρμεν και “τι πιο μεγάλη ευτυχία από το να πεθαίνεις απ’ το χέρι εκείνου π’ αγαπάς”. Η άμαξα του Κλέοβη και του Βίτωνα. Ο Μαν και “αυτοί που γνώρισαν την ομορφιά αξίζει να πεθάνουν”
· η αλήθεια ως σύνδεση ή διαχωρισμός των συμβόλων στον Λοκ, το μπορεί να υπάρχει αλλά να μην βρίσκεται πουθενά του Χιουμ, οι παράγραφοι 45, 65 του Μπέρκλεϋ. Το café Müller, o Ικαριώτικος χορός
· “γι’ αυτό σου ‘λεγα, να ξέρεις πάντα ποιό φαρμακείο διανυκτερεύει ή τουλάχιστον, κοίτα να ερωτευτείς” “Μη τους ξεσκεπάζετε τους ανθρώπους… αφήστε τους να κοιμούνται σκεπασμένοι με τα κουρέλια των επιθυμιών τους” “δεν θέλω να πεθάνω, δεν θέλω να γιατρευτώ, θέλω απλά να ζω μες την καταστροφή μου”
· η βούληση κατά Σοπενχάουερ στη μουσική, το “Ομ”, η κραυγή στον Μπέικον, η κραυγή στο Δαφνί. “Ω γλυκύ μου έαρ…“
· το φτύσιμο στην κάμερα
· το “ωχ!..” “σε παρακαλώ…” κλπ κλπ
· η Τέχνη, ως τέλειο παραβάν: «αν θέλεις να δεις κάτι, δες αυτό». Να βλέπουμε για να μην δούμε. Η Τέχνη ως παραβάν που συγκρατεί τον άνεμο του Αλλού ενόσω είναι συγκροτημένη απ’ αυτό: το τετράγωνο του Μάλεβιτς, το άηχο του Κέιτζ, η αυτοκτονία των Αξιονίστ, ο Στοκχάουζεν και η πτώση των πύργων… και οι παλιόφιλοι, ο Μπεργκ και ο Πικαμπιά, ο Ντυσάν… που χτυπούσαμε τα κουδούνια για να ρωτήσουμε τους ενοίκους αν μέναμε εκεί
· “δεν έχεις να πας πουθενά”. Ούτε αυτοκτονώντας
· ο Βλαδίμηρος, η Σύλβια, ο Παύλος, ο Βάλτερ, η Καμίγ, ο Λουί, ο Γιαννούλης και άλλοι… και άλλοι… πολλοί
· οι Άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος γιατί φονεύουν μικρόσωμους δράκους;
· η ποίηση ως μετρονόμος του χάους, ο λόγος ως φόνος του πράγματος
· η αιχμαλωσία στην επιθυμία και η επιθυμία της άρνησης της επιθυμίας
· τα ψυχοσωματικά της Ελενίτσας και η εξασφάλιση του ακατανόητου
· η επιστήμη, η φιλοσοφία, η μυθολογία, ως η εκ του ασφαλούς οριοθέτηση του Επέκεινα
· το sinthome
· το Γκουαντάναμο
· το βλέμμα που βλέπει για να μην δει τη δυνατότητα του να βλέπει/να μην βλέπει, της Αγίας Λουκίας τα μάτια στο πιάτο, ο Μικρός Πρίγκιπας που χωρίς μάτια βλέπει τα σημαντικά. Κι ο Τειρεσίας που, αντί να βλέπει το μέλλον βλέπει το παρελθόν
· τα Τρόμπριαντ, το ανέβασμα των ανατολικών συνόρων του Κονγκό, το Μρακ Ου όταν δεν άντεξα την ομορφιά κι’ έσπασα το αυτί του Βούδα, η αγκαλιά με το γέρο-Ινδιάνο στο Μανάους…τα Γριζάτα
· η απόπειρα προς το Επέκεινα και η παγίδευση ανάμεσα στον έρωτα και τον θάνατο, των Σαιξπηρικών εφήβων
· η τελετουργία, φτιαγμένη από το υλικό που θέλει να αποκλείσει
· η κοινωνική εντολή για το πώς να είμαστε ευτυχισμένοι
· η πολιτική εντολή για το πώς να ζήσουμε και να πεθάνουμε, τι να θέλουμε, τι να
φοβόμαστε
· “κατά μέσο όρο”
· ο σκοπός της ζωής
· η καθημερινή έγνοια
· 4 ώρες τηλεόραση τη μέρα
· το καντιανό καθήκον, ο δισταγμός του Αρζούνα
· το όχι πέραν από το θεό και το διάβολο
· όχι πέραν της επιθυμίας
· όχι πέραν του φόβου
· όχι πέραν της σκέψης μας
· “γιατί σημασία έχει, να κάνουμε την επανάσταση την επόμενη Πέμπτη”
· ο Θάνατος που είναι προτιμότερος της Τρέλας
· η Τρέλα που είναι προτιμότερη του Επέκεινα
· το Επέκεινα που είναι προτιμότερο του …
· το Άρρητον ως ρήμα του είναι του. Το Άρρητον ρητά ενάντια στο είναι του
· ο “ Σκεπτόμενος”, αγαπητέ Ροντέν. Μα, τι υπάρχει για να σκεφτεί κανείς; Ακούω τον ψίθυρο της παραίτησης του Μαλλαρμέ: “η σάρκα μου φαίνεται ανιαρή… Κι έχω διαβάσει όλα τα βιβλία”
· “the world is clear to me but not to myself”
· εγώ, που επιμένω να ξεχνώ τους πρώτους στίχους απ’ τον Φάουστ, που επιμένω να θυμάμαι την πρώτη φράση της Απόδειξης του Θεωρήματος ΙΗ΄
· αυτά και άλλα πολλά
· τίποτα απ όλα αυτά
· προσθέστε το δικό σας “πέραν από…”
· μη προσθέσετε τίποτα
·

Η πραγματικότητα, σαν το όνειρο της πεταλούδας που βλέπει ότι είναι άνθρωπος και αναρωτιέται «αν ξυπνήσω θα είμαι πεταλούδα ή άνθρωπος που ονειρεύτηκε ότι ήταν πεταλούδα που ονειρευόταν ότι ήταν άνθρωπος;»

Ξυπνάμε στην πραγματικότητα για ν’ αποφύγουμε το Πραγματικό που συναντάμε στ’ όνειρο, έλεγε ο Λακάν. (ή αν θέλετε, κοιμόμαστε – ονειρευόμαστε (σ)την πραγματικότητα για να μην ξυπνήσουμε στο Πραγματικό).

Όλη η πραγματικότητα απόρροια του Επέκεινα
Όλη η πραγματικότητα αντίσταση στο Επέκεινα
Όλη η πραγματικότητα αναπαράσταση του Επέκεινα

Μπορούμε άραγε να συνδέσουμε το Κάτι – Τίποτα με το fort – da; Γιατί υπάρχει το fort και όχι το da ή το αντίστροφο; Γιατί να υπάρχουν και τα δύο; Όπου το ένα κάνει το άλλο να υπάρχει.

Η ερώτηση, λοιπόν, φίλε Γκότφριντ Βίλχελμ, νομίζω, ότι δεν είναι γιατί υπάρχει το Κάτι και όχι το Τίποτα αλλά, αν θα υπήρχε το Κάτι αν δεν υπήρχε το Τίποτα. Το απειροστικό, που θα ‘λεγες και συ. Η “συνδυνατότητα” του κόσμου που υπάρχει και του κόσμου που δεν υπάρχει. Η συγχρονικότητα, θα ‘λεγε ο Ανρί, εικόνας-αντίληψης και εικόνας-ενθύμησης, η συνύπαρξη παρελθόντος-παρόντος. Ας μην πούμε ωστόσο, ότι έτσι αίρεται η αμαρτία του Λόγου ως διχαστικής απόδοσης του κόσμου: το Ένα παραμένει το Δύο της καταγωγής του και αντίστροφα, αφού για ν’ αποδοθούν προϋποτίθενται το ένα του άλλου-ποιο είναι το“ άλλο”;- σ’ ένα διπλό αδιέξοδο, σε μια αμοιβαία έξοδο. Αυτά ήθελα να πω και μπορεί και να ‘χω άδικο. Λυπάμαι που βρίσκεσαι εκεί και δεν μπορούμε να ‘χουμε μια πιο ζωντανή συζήτηση. Αλλά, επ–εκεί-ναι που μου υπαγορεύεις αυτές τις σκέψεις, το Κάτι που λέω για το Τίποτα. Από το Επέκεινα.

Το Επέκεινα του Μεγάλου Τρόμου
Το Επέκεινα της Μεγάλης Ηδονής
Το Επέκεινα που υπαγορεύει τον εαυτό του στη διάσταση του Συμβολικού
Το Συμβολικό ως ενσαρκωμένο Επέκεινα, ο Λόγος ως ενσαρκωμένο Συμβολικό
Επέκεινα και Συμβολικό - Συμβολικό και Επέκεινα: η καρκινική γραφή του είναι
Το Επέκεινα που ως το αδύνατον αποβαίνει η προϋπόθεση του δυνατού
Τόσο δίπλα, σαν τον πόλεμο στο Ιράκ, τόσο αλλού, σαν τον πόλεμο στο Ιράκ
Ας ακούσουμε την προτροπή προς το Επέκεινα του θείου Μαρκήσιου:
«Πολίτες, ακόμα μια προσπάθεια για επανάσταση»

Ο Πρόεδρος της Ε.Μ.Π.Ε.
Φώτης Καγγελάρης


*Η επιστολογραφία, ως λογοτεχνικό είδος, αναπτύχθηκε παραμονές της Επανάστασης στη Γαλλία.





ΧΟΡΗΓΟΙ


























BVF
Babis Vergopoulos Foundation


ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ


















































ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ